Παρακολουθώ την εκπομπή του Gordon Ramsay στην τηλεόραση. Πρόκειται για ένα αδίστακτο reality μαγειρικής που πραγματεύεται την προσπάθεια του εγνωσμένης αξίας σεφ, να οργανώσει εκ βάθρων ένα οδεύων προς την καταστροφή εστιατόριο. Ο σεφ όμως, παρότι είναι αδίστακτος, είρων και χρησιμοποιεί καθημερινό λόγο με ανεξέλεγκτη βωμολοχία, είναι ουσιαστικός γνώστης όχι μόνο της κουζίνας και της μαγειρικής αλλά και της οργάνωσης, της διάρθρωσης ενός εστιατορίου.
Η συνήθης προσπάθεια των ελληνικών καναλιών να αντιγράψουν την εκπομπή προσαρμόζοντας την στα εγχώρια μέτρα ορίζει μια σύγκριση στην οποία ο Άγγλος για μια ακόμα φορά βγαίνει νικητής. Όχι γιατί μαγειρεύει καλύτερα, αλλά γιατί η επιθετικότητά του και οι φράσεις, τα κλισέ και οι βρισιές που χρησιμοποιεί είναι ασύγκριτα πιο καλοβαλμένες, η δε προσέγγιση του στους άτυχους εστιάτορες, σεφ και σερβιτόρους είναι κλασσικά φλεγματική όπως ταιριάζει στην αγγλική πραγματικότητα.
Αυτή η σελίδα ασχολείται με ενδιαφέροντα των αρχιτεκτόνων και των μηχανικών, συνεπώς εύλογα προκύπτει η απορία: Τι σχέση έχει ο Ramsay; Και ρωτώ: πως θα ήταν άραγε ένα reality με αντικείμενο όχι τόσο την αρχιτεκτονική, αυτό άλλωστε το έχουμε κατακτήσει, αλλά με την πιο διεφθαρμένη και ψυχοφθόρα υπηρεσία του κράτους, την πολεοδομία;
Λίγο πριν αυτές παροπλιστούν, μια και δεν θα πηγαίνουμε για να εκδόσουμε οικοδομικές άδειες, αλλά και επειδή κατά τα φαινόμενα, όσα παράλογα και στραβά έχουμε μέχρι σήμερα αντιμετωπίσει μάλλον (κατ’ ευχήν) θα εξαλειφθούν άμα τη ελεύσει της ηλεκτρονικής υπηρεσίας, ο τελευταίος κρυφός «άσσος» στο μανίκι των πολεοδομιών για να ξαναγίνουν «εμπορικές» θα ήταν ένας μηχανικός Gordon Ramsay! Ένας τύπος δηλαδή που θα ερχόταν στην πολεοδομία κατόπιν επιθυμίας των αγανακτισμένων ιδιωτών μηχανικών ή ακόμα καλύτερα αυτεπάγγελτα! Επ’ ουδενί λόγο δεν θα τον καλούσε η υπηρεσία απλά επειδή η υπηρεσία ποτέ μα ποτέ δεν έχει το γνώθι σ’ αυτόν!
Το μόνο που δεν θα αναπτυχθεί παρακάτω είναι το «λάδωμα» ή «φακελάκι» ή «μίζα» ή «γρηγορόσημο».
Η εκπομπή θα ξεκινούσε και ο μηχανικός Ramsay θα πήγαινε (όχι incognito) σε μια επιλεγμένη πολεοδομία για να πρωτοκολλήσει μια μελέτη, ας υποθέσουμε για μια διώροφη πέτρινη κατοικία. Ας το δυσκολέψουμε λίγο, έτσι για αλατοπίπερο! Το οικόπεδο βρίσκεται σε νησί όπου υπάρχει ειδικό ΦΕΚ που πέρα απ’ τους κανόνες δόμησης του ιδεατού στερεού, προσδιορίζει τους κανόνες σχεδιασμού και απόδοσης όψεων. Πιο πριν έχει εκδοθεί άδεια κατεδάφισης υπάρχοντος κτίσματος στο οικόπεδο.
Ιστορία 1:
Ο μηχανικός Ramsay αιτείται προφορικά στο πρωτόκολλο και ο υπάλληλος με απαράμιλλα νωχελικό και αδιάφορο ύφος τον καθοδηγεί. Σε περίπτωση διευκρινιστικής ερώτησης η ποινή είναι αλλαγή ύφους από τον υπάλληλο, εκνευρισμός και ενόχληση. Στο τοπογραφικό για όρους δόμησης υπάρχει ουρά. Υπάρχει μόνο ένας υπάλληλος αφού οι άλλοι δύο λείπουν… Ο ένας με άδεια, ο άλλος κάπου εδώ είναι… Ο ρυθμός με τον οποίο εξυπηρετείται ο κόσμος είναι αδίστακτα και βασανιστικά αργός. Η ουρά αυξάνεται και κινείται λίγο πιο γρήγορα από τις Καρυάτιδες! Τα πηγαδάκια δίνουν και παίρνουν, τα κινητά χτυπάνε εδώ κι εκεί και ο υπάλληλος, αν και νέος στην υπηρεσία, πρέπει να επιβάλλει την τάξη:
- Μπορείτε να κάνετε ησυχία;
Και η φωνή του φλεγματικού μηχανικού Ramsay από το βάθος:
- Εσείς μπορείτε να κάνετε γρήγορα;
Μετά την θεώρηση των όρων δόμησης ο υπάλληλος ως άλλος λοχαγός και νομίζοντας πως με αυτό τον τρόπο γίνεται χρήσιμος και συνάμα φιλικός δίνει την εντολή:
- Στους ελεγκτές για πληρότητα…
Ιστορία 2:
Έτσι απλά… Στους ελεγκτές ο κόσμος περιμένει. Περιμένει παντού! Στις καρέκλες έξω, στις καρέκλες μέσα, όρθιοι, άλλοι πηγαινοέρχονται, άλλοι διακόπτουν και σφηνώνονται θέλοντας να κάνουν μονάχα μια ερωτησούλα! Μέσα σε όλη αυτή την παραφροσύνη ο μηχανικός Ramsay τολμά!
- Ποιος πούστης θα μου δώσει μια πληρότητα εδώ μέσα;
Κανείς δεν απαντά! Όλοι είναι προσηλωμένοι στο καθήκον τους… Μετά από ώρα, μια κοπελίτσα κινείται από το γραφείο της ως το γραφείο του προϊσταμένου με μια κόλλα χαρτί. (Σ.τ.γ.: στο στρατό αποτελεί πάγια τακτική του λουφαδόρου να κυκλοφορεί με ελαφρά βιαστικό βήμα και κρατώντας ένα παραπλανητικό χαρτί Α4 στα χέρια, έστω και κατάλευκο. Κανείς δεν πρόκειται να τον ενοχλήσει, να τον αγγαρέψει… Είναι δοκιμασμένο!) Η κοπελίτσα ρωτά κάτι τον προϊστάμενο. Αυτός της απαντά, αλλά δεν την αφήνει να απομακρυνθεί χωρίς την απαραίτητη αγγαρεία.
- Δώσε και μια πληρότητα στον κύριο, περιμένει τόση ώρα…
- Κύριε προϊστάμενε, πληρότητα δεν δίνω! Δεν ξαναπαθαίνω εγώ τα ίδια να ξανατρέχω στα δικαστήρια!!! Να δώσετε εσείς πληρότητα!!!
Ο μηχανικός Ramsay έχει μείνει άναυδος… Ο προϊστάμενος υπογράφει την πληρότητα δίχως να ελέγξει απολύτως τίποτα. Η απειλή της υφισταμένης του τον έκανε να σκέφτεται άλλες… παλιές ευθύνες…
Ιστορία 3:
Η αίτηση πρωτοκολλήθηκε, πέρασε κάνα δεκαήμερο για να χρεωθεί κι άλλο τόσο για να κανονιστεί το ραντεβού με την ελέγκτρια για τον πρώτο έλεγχο. Η ελέγκτρια ήταν από τους μαθουσάλες της πολεοδομίας και εν γένει γνώστρια πολλών λεπτομερειών του ΓΟΚ. Η έγκριση δεν άργησε. Άργησε η ΕΠΑΕ…
Μετά από τρεις συνεχόμενες συνεδριάσεις, όχι εβδομαδιαίες μια και πέσαμε σε απεργίες, ήρθε η σειρά του μηχανικού Ramsay. Η ΕΠΑΕ θαύμασε την ποιότητα των σχεδίων και της μελέτης του μηχανικού Ramsay, πλην όμως είχε μια σοβαρή παρατήρηση…
- Γιατί κατασκευάζετε εσωτερικό αίθριο στον όροφο;
- Γιατί όχι;
- Δεν επιτρέπεται!
- Με ποια αιτιολογία;
- Είναι πολύ μεγάλο!
Η στιγμιαία αμηχανία μετατρέπεται σε απόγνωση στο πρόσωπό του… Τόσος καιρός αναμονής, για να ακούσει αυτό; Αλλά και η ελέγκτρια δεν θα το είχε δει;
- Εξηγήστε μου, τι εννοείτε μεγάλο; Στο κάτω-κάτω δεν απαγορεύεται από το ΓΟΚ, ούτε από το διάταγμα!
- Ναι κύριε, αλλά δεν μπορείτε να το κάνετε! Πρέπει να το κλείσετε!
- Μήπως εκτός από το μέγεθος πρέπει να διορθώσω κάτι και στη γεύση;;;
Ναι, συνέβη! Ο μηχανικός Ramsay δεν πίστευε στ’ αυτιά του! Ας μην κατασκευαστεί, σκέφτηκε. Ας χρεωθεί τα τετραγωνικά κι ας το κάνει τρύπα! Το διόρθωσε, το ξανατύπωσε μαζί με καινούριο διάγραμμα κάλυψης και τομές, τα ξανασφράγισε με την ελέγκτρια, τα έδωσε στη γραμματεία της ΕΠΑΕ και περίμενε την επόμενη συνεδρίαση. Αχ, η γραμματεία, αυτή η γραμματεία… Εκεί αποκαλύφθηκε το ηρωικό σκεπτικό. Ο γραμματέας – τρωκτικό τον πήρε παράμερα και του εξήγησε…
- Επειδή στο νησί δεν έχει κανένα άλλο κτίριο εσωτερικό αίθριο, γι’ αυτό δεν σε άφησαν… Αν προσκομίσεις δεδικασμένο από άλλο κτίριο στο νησί που να έχει εσωτερικό αίθριο τότε η επιτροπή θα κάνει δεκτό και το δικό σου…
- Μα δεν το λέει το διάταγμα!
- Μην ρωτάς πολλά!
Ο μηχανικός Ramsay μετά από τόση μπούρδα που είχε ακούσει, ήξερε! Το δεδικασμένο ήταν ένα φακελάκι. Ένα γρηγορόσημο. Και τότε το αίθριο θα είχε ωραία γεύση!
Ιστορία 4:
Με το φάκελο παραμάσχαλα έφτασε στον στατικό. Τα πράματα ήταν πλέον φαινομενικά βατά, είχε περάσει από τα δύσκολα κι έμεναν τα τυπικά! Και ο κόσμος λίγος, ελάχιστος και χωρίς κανένα άγχος. Περιέργως εδώ δεν χτυπούν κινητά, ο κόσμος θυμάται τους καλούς τρόπους και δεν διακόπτει… Όμορφα! Ο ελεγκτής στατικών άνοιξε το φάκελο.
- Α, πέτρινο, ε;
- Ναι.
- Δώστε μου ξυλότυπο ισογείου…
- Δεν υπάρχει!
- Γιατί;
- Γιατί είναι πέτρινο…
- Δεν γίνεται να μην έχει ξυλότυπο!
Η μπούρδα συνεχίζεται… Σαν να του έλεγε δηλαδή ότι πριν χτίσουμε την φέρουσα τοιχοποιία, κατασκευάζουμε τα «καλούπια» και μέσα ρίχνεται η πέτρα χυτή, ανάμικτη με λάσπη… Ή τουλάχιστον έτσι το καταλαβαίνει ο κανονισμός! Και αυτός που τον θεωρεί. Τη στιγμή που ο ελεγκτής των στατικών σφραγίζει «θεωρήθηκε» και όχι «εγκρίθηκε». Αυτό σημαίνει ότι δεν κουβαλάει μαζί του καμία μα καμία ευθύνη. Όλη η ευθύνη είναι φορτωμένη στην πλάτη του ιδιώτη μηχανικού! Ο μηχανικός Ramsay ήταν πια αποκαρδιωμένος. Τι να εξηγήσει και ποιος θα καταλάβει; Κι όμως ο μηχανικός Ramsay επέστρεψε στο γραφείο, σχεδίασε ότι καταλάβαινε και κόλλησε κάτω δεξιά ένα πινακάκι που έλεγε φαρδιά πλατιά τη λέξη Ξυλότυπος…
Επίλογος:
Τελικά, με τα πολλά, και πολλά άλλα, είχε την άδεια στα χέρια του. Δεν ήταν όμως χαρούμενος. Με όλη αυτή τη διαδικασία, με όσα του έτυχαν, τα έβαλε με τον εαυτό του. Γιατί είχε χάσει τον τσαμπουκά του. Αντί να αλλάξει το σύστημα, αυτό τον είχε αφομοιώσει. Ναι, τον είχε κερδίσει το τέρας! Γιατί όλοι ανεξαιρέτως κάνουν υποχωρήσεις στην πολεοδομία, όλοι υποχωρούν και δεν κάνουν φασαρία και σκηνές! Γιατί απλά δεν θα ξανακάνουν δουλειά σε εκείνη την πολεοδομία! Κάπως έτσι κατέληξε στο αγανακτισμένο πλην εύλογο συμπέρασμα ότι του ταιριάζει καλύτερα, πολύ καλύτερα η μαγειρική!
--
Όλες ανεξαιρέτως οι παραπάνω ιστορίες είναι αληθείς, άλλες παλιές, άλλες πρόσφατες. Έχουν προκύψει σε στιγμές ιδιαίτερης εργασιακής πίεσης και μονάχα όταν αργότερα μνημονεύθηκαν με τους συνεργάτες μου ήταν που αντιληφθήκαμε την «σοβαρότητα» των γεγονότων! Είναι γεγονός πως κάθε ένας από εμάς, αν το τολμήσει, μπορεί να γράψει όχι μόνο τρεις σελίδες, αλλά ένα ολόκληρο βιβλίο με τις περιπέτειες της πολεοδομίας!
Αυτό το κείμενο τυχαίνει να δημοσιεύεται μια στιγμή που κάποιοι δημόσιοι υπάλληλοι χάνουν τη δουλειά τους. Που συζητιέται εργασιακή εφεδρεία και απολύσεις. Που οι οικογένειές τους θα στερηθούν… Επειδή σίγουρα υπάρχουν δημόσιοι υπάλληλοι που κάνουν ευσυνείδητα και αποτελεσματικά τη δουλειά τους και επειδή αυτό τον καιρό περνούν αυτές τις αβέβαιες στιγμές, δεν έχω καμία διάθεση να αστειευθώ με την λύπη τους…
Είναι όμως που το δημόσιο και κατ’ επέκταση οι πολίτες δεν έχουν ανάγκη τους βολεψάκηδες, τους ασυνεπείς και τους ευθυνόφοβους. Αυτούς που στήριξαν μια κρατική γραφειοκρατία που υπάρχει για να εξυπηρετεί μόνο τον εαυτό της. Ο φόβος της απόλυσης, αυτός με τον οποίο ζουν κάθε μέρα ιδιωτικοί υπάλληλοι και ελεύθεροι επαγγελματίες, σε μαθαίνει να δουλεύεις! Τίμια και συνειδητά.
Τώρα που ήρθε κοντά αυτός ο φόβος, οι μηχανικοί των πολεοδομιών ξεκίνησαν καταλήψεις των κτιρίων. Καβάλησαν το άλογο των ενώσεων και των συνδικάτων και λένε πως αντιστέκονται.
Ναι, άρση της μονιμότητας εδώ και τώρα!