Μην αφήνετε ελεύθερη την ερμηνεία του ουσιαστικού “τεκμήριο” γιατί μπορεί να χρησιμοποιηθεί εναντίον σας. Και μάλιστα εις βάρος της τσέπης σας...
Τεκμήριο λοιπόν είναι αυτό που μπορούμε να συμπεράνουμε. Είναι το συμπέρασμα που βγάζουμε για αυτά που δεν ξέρουμε, συμπεραίνοντας από αυτά που ξέρουμε. Είναι το συμπέρασμα για τα άγνωστα από τα γνωστά! Δεν είναι απόδειξη, δεν έχει ισχύ!
Τεκμαρτός, κατα την ίδια αρχή είναι αυτός που μπορεί να προκύψει συμπερασματικά. Έχει ως αντίθετο το αποδεδειγμένος! Και τέλος, τεκμαίρω σημαίνει εικάζω για κάποιον, βγάζω το συμπέρασμα γι’ αυτόν. Αλλά χωρίς να είμαι σίγουρος.
Σε καμία από τις παραπάνω λέξεις (που έχουν κοινή ρίζα) και σε καμία των περιπτώσεων δεν μπορεί να λαμβάνεται ως σιγουριά, αποδεικτικό στοιχείο, ή βεβαιότητα. Παρά μόνον κατά συνεκδοχή!
Παράδειγμα 1: Εγκύκλιος αυθαιρέτων: σε περίπτωση κτιρίου με αυθαίρετη υπόγεια στάθμη, ο χρόνος κατασκευής του υπογείου τεκμαίρεται από το χρόνο ανέγερσης του νομίμου κτιρίου λόγω του ενιαίου φέροντα οργανισμού.
Δηλαδή λέει το απλό: ότι δεν μπορεί να έχεις κατασκευάσει το κτίριο και μεταγενέστερα να κατασκεύασες το υπόγειο. Σαν διοίκηση σε αφήνω να μου δηλώνεις ότι το υπόγειο το έφτιαξες την ίδια στιγμή. Κι εγώ σαν κράτος το θεωρώ αυτό, το δέχομαι χωρίς απόδειξη. Ο χρόνος κατασκευής του υπογείου τεκμαίρεται, συνάγεται, συμπεραίνεται με βάση κάποια κατασκευαστική αρχή.
Παράδειγμα 2: άρθρο 98 των αυθαιρέτων σχετικά με τους κοινόχρηστους χώρους: ...ο ιδιοκτήτης έχει δικαίωμα να προβαίνει μονομερώς σε συμβολαιογραφική πράξη τροποποίησης της σύστασης, προκειμένου να ενσωματώσει το χώρο στην ιδιοκτησία του. Στην περίπτωση αυτή, η σύμφωνη γνώμη του συνόλου των συνιδιοκτητών τεκμαίρεται.
Απλή μετάφραση: Λέει το κράτος ότι αν έχεις κάνει μια αυθαίρετη επέκταση σε κοινόχρηστο χώρο, αλλά πληρούνται οι προϋποθέσεις τάδε και τάδε (που ορίζονται με βάση κάποια νομική αρχή), θεωρώ ότι οι υπόλοιποι συγκύριοι συμφωνούν! Και δεν τους ρωτάω... Θεωρώ με άλλα λόγια ότι δεν θα φέρει κανένας αντίρρηση. Και ακόμη κι αν κάποιος δεν συμφωνεί, η αντίρρησή του θα καταπέσει νομικά.
Τεκμαίρω προσπαθώντας να σιγουρέψω το αβέβαιο!
Πάμε τώρα στα φορολογικά: Όποτε χρησιμοποιείται η φράση “τεκμαρτά εισοδήματα” γίνεται δίχως προϋπόθεση. Πρέπει μόνο να είσαι ελεύθερος επαγγελματίας!
Το κράτος αδυνατεί να ελέγξει
Δείτε, για να γίνει “τεκμαρτή” μια αυθαίρετη κατασκευή όπως παραπάνω, ορίστηκαν προϋποθέσεις, αρχές! Είτε τεχνικές, είτε νομικές. Σου λέει δηλαδή ότι εάν συμβαίνει αυτό τότε μπορείς να τεκμηριώσεις εκείνο. Στη φορολογική συνείδηση όμως δεν υπάρχει προϋπόθεση. Το κράτος τεκμαίρει τα ποσά φορολόγησης επειδή έτσι του αρέσει. Και εάν του χρόνου δεν του “βγαίνουν” τα νούμερα, μπορεί να αναθεωρήσει και να φορολογήσει κατα βούληση.
Η αναφορά στο παράδειγμα “τεκμαρτό εισόδημα” της παραπάνω φωτογραφίας έρχεται από το 1993. Δηλαδή από τότε (και πιο παλιά) υφίσταται αυτή η διαρκής διαμάχη ανάμεσα στους ελεύθερους επαγγελματίες που δεν κόβουν αποδείξεις και δεν δηλώνουν όλα τα εισοδήματά τους και στο κράτος που δεν έχει την ικανότητα ελέγχου και αναγκάζεται να θεωρήσει, να βασιστεί σε αρχές τεκμηρίων...
Το κράτος είναι αυτό που επειδή δεν ελέγχει και “τεκμαίρει”, τελικώς ευλογεί την παραοικονομία αντί να την πατάξει! Και το κάνει με αμιγώς φορολογικά κριτήρια. Ορίζει τα ύψη των τεκμηρίων χωρίς να λαμβάνει τα πραγματικά δεδομένα της αγοράς, χωρίς δηλαδή πραγματικούς οικονομικούς κανόνες για να εκτιμήσει λ.χ. από ποιο ετήσιο ποσό εισοδήματος και άνω μπορεί να ζήσει αξιοπρεπώς ένας επαγγελματίας. Και μπορεί να “βαστήξει” όρθιο το γραφείο ή την μικρή εταιρεία του. Αντιθέτως καθορίζει το ποσό του τεκμαρτού με βάση τι φορολογία θέλει να εισπράξει. Διότι αυτό το έχει προβλέψει στον προϋπολογισμό και πρέπει να το εισπράξει. Αδιαφορώντας εάν είναι πραγματικό και εάν μπορεί να το εισπράξει.
Οπουδήποτε και οποτεδήποτε χρησιμοποιείται η φράση “τεκμαρτά εισοδήματα” σημαίνει ότι το κράτος παραδέχεται την αδυναμία του να ελέγξει.
Κι αυτό είναι διαρκές, όσο κι αν εξελίσσεται η τεχνολογία και έχουμε υποχρεωθεί σε προμήθεια POS και πληρωμές που μπορεί μεν να “φαίνονται” στα συστήματα αλλά επειδή έτσι του αρέσει (του κράτους) δεν εκπίπτουν!
Περί ελαχίστων αμοιβών
Και αυτή την ανάγκη του κράτους να προκοστολογήσει τις φορολογικές εισπράξεις από τους επαγγελματίες την είχε δομημένη μια χαρά βάσει των (σοβιετικής έμπνευσης λένε) ελαχίστων αμοιβών. Σου έλεγε δηλαδή: Για την τάδε δουλειά θεωρώ ότι πρέπει να εισπράξεις τόσα και εγώ σαν κράτος αυτά ακριβώς θα σου φορολογήσω. Και ήταν τόσο ορθολογικά δομημένο που όλες οι επί μέρους εισφορές ήταν ένα ποσοστό επί αυτής της αμοιβής.
Και το σύστημα δούλευε μια χαρά, και οι μηχανικοί ήξεραν εκ των προτέρων τι θα εισπράξουν, έκοβαν τις αποδείξεις τους (ακριβώς όσο ήταν καθορισμένο) γιατί ήταν προαπαιτούμενο, και το κράτος φορολογούσε όσο ακριβώς ήθελε χωρίς να ...συμπεραίνει. Και οι μηχανικοί για τις δουλειές αυτές δεν φοροδιέφευγαν, αντιθέτως μπορεί και να επέστρεφαν χρήματα στον πελάτη τους! Το ΦΠΑ τους όμως το πλήρωναν στο ακέραιο!
Όμως το 2011 η Ευρωπαϊκή Ένωση είπε ότι έπρεπε να ενισχυθεί ο ανταγωνισμός. Και είπε ότι θα το πετυχαίναμε αυτό πηγαίνοντας στην ελεύθερη αγορά. Υποστηρίζοντας ότι μέσω διαγωνιστικών διαδικασιών και βέλτιστων προσφορών θα προέκυπτε αυτός ο ιδεατός ανταγωνισμός. Σε μετάφραση, θα έπρεπε να μειώσουμε τις αμοιβές μας για να είμαστε φθηνότεροι από τον συνάδελφό μας και να του πάρουμε τη δουλειά! Ή έστω ότι με τα ίδια χρήματα με το συνάδελφό μας θα παίρναμε τη δουλειά αυξάνοντας ανταγωνιστικά την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών μας. Κι όλο αυτό θα γινόταν με την κατάργηση των ελαχίστων αμοιβών. Το οποίο τέθηκε ως μνημονιακή υποχρέωση.
Το αποτέλεσμα όμως ήταν ότι οι διαδικασίες κατέληξαν να είναι τοξικές, οι αμοιβές ήταν διαρκώς μειούμενες με συνέπεια οι παρεχόμενες υπηρεσίες να μην είναι ανταγωνιστικές, κάποιες μάλιστα από αυτές εξευτελίστηκαν (όπως λχ τα ΠΕΑ) και ούτε ποτέ αποδόθηκε κάτι από όλα αυτά στην αγορά... Ακόμα χειρότερα, η φοροδιαφυγή εκ των πραγμάτων αυξήθηκε, το κράτος δεν εισέπραττε τους ίδιους φόρους με παλαιότερα και βεβαίως κανείς δεν σκέφτηκε ότι εκείνη την εποχή μπαίναμε στην κρίση και ...για ανταγωνισμό ούτε λόγος!
Δώδεκα χρόνια μετά, βγήκαμε -λέει- από την κρίση αλλά τα πάντα ακριβαίνουν γύρω μας. Είναι αναμενόμενο λοιπόν, ως κανόνας της αγοράς, ότι οι επαγγελματίες πρέπει να αυξήσουν τις αμοιβές τους για να αντεπεξέλθουν. Αλλά όσο όλο αυτό γίνεται μόνο με οικονομικά κριτήρια, η παρεχόμενη υπηρεσία εξακολουθεί να πάσχει ποιότητας! Και τελικά συμβαίνει το αντίθετο: Προσφέρουμε μελέτες σε τιμές κρίσης και αναγκαζόμαστε να ρίξουμε την ποιότητα για να προλάβουμε να κάνουμε περισσότερα!
Την ίδια ώρα οι συμβολαιογράφοι μπορεί να μπήκαν κι αυτοί στον Ν.3919 διατήρησαν όμως τα ποσοστά αμοιβών τους επί της αξίας και τις αντίστοιχες δικές τους ελάχιστες αμοιβές. Επί νομίμω! Και δεν φοροδιαφεύγουν, και φορολογούνται το ίδιο βρέξει χιονίσει! Οι δε μεσίτες (όλοι ανεξαιρέτως) θησαυρίζουν βασιζόμενοι σε ποσοστά επί της αξίας χωρίς να ανταγωνίζονται τον συνάδελφό τους!
Προσοχή, δεν λέω ότι δεν υπάρχουν εξαιρέσεις και μάλιστα πολλές φορές δηκτικές και απροκάλυπτες. Μιλώ όμως για τον γενικό κανόνα και αυτός (ο κανόνας) αισθάνεται αδικημένος όταν τον λογίζουν σαν να είναι η κακή εξαίρεση! Το λάθος στην εξίσωση είναι ότι όσο χρησιμοποιούνται οριζόντια μέτρα, δεν θα συνετιστεί κανείς! Το αντίθετο θα συμβεί!
Άλλη φορολογική αντιμετώπιση θα πρέπει να έχει λχ ένας οικογενειάρχης που πασχίζει να πληρώσει τα έξοδα του γραφείου του, άλλη φορολογική αντιμετώπιση ένας που δουλεύει μπλοκάκι σε εταιρεία κι ο οποίος, αναγκαστικά, θα τιμολογήσει για να πληρωθεί (πολλές φορές μάλιστα δύο και τρεις μήνες μετά, έχοντας προκαταβάλλει από την τσέπη του το ΦΠΑ) και άλλη αντιμετώπιση ο ιδιώτης στο Κολωνάκι που το ετήσιο εισόδημά του είναι μικρότερο από το ενοίκιό του...
Διότι αν επιμένουμε να πριμοδοτούμε οριζόντια μέτρα, δεικτικά για τους λίγους αλλά άδικα για την πλειοψηφία, κι όσο το κράτος συνεχίζει να μην ελέγχει, τότε ακόμη και αυτοί που δεν φοροδιαφεύγουν θα αναγκαστούν! Και θα φοροδιαφεύγουν τόσο όσο να πετυχαίνουν ετησίως το ...τεκμαρτό!
--
ΥΓ: Το κερασάκι στην τούρτα είναι ότι οι συμβολαιογράφοι οι οποίοι διατήρησαν τα κεκτημένα ήταν αυτοί που κατέβηκαν σε αποχή, το ίδιο και οι δικηγόροι, ενώ την ίδια στιγμή οι άμεσα πληττόμενοι μηχανικοί που κατηγορήθηκαν κιόλας ότι είναι βολεμένοι συνέχισαν να δουλεύουν...